Post traumatisch stress syndroom (PTSS)
Het is Zaterdagavond samen met je partner kijk je loom en ontspannen naar de bevallingsscene van ‘The happy mom’. De actrice puft op haar rug met de kin op haar borst en de benen in de beugels de heftige weeën weg. Haar partner hangt over haar heen, ze knijpt zijn hand tot een wit weggetrokken vaatdoekje. Na drie ferme persweeën komt de baby ter wereld, de jonge knappe gynaecoloog vangt de baby op wordt op de borst van de moeder gelegd kijkt met grote ogen naar zijn kersverse moeder. Het kind drinkt direct goed uit de borst van de actrice, de melk vloeit rijkelijk en er is geen vuiltje meer aan de lucht.
Zie daar het eerste aangenomen gedachtegoed over jou aanstaande bevalling. Natuurlijk weet jij dat dit een filmscene is, dat het zeer waarschijnlijk anders zal gaan. Toch worden we onbewust beïnvloed door de voorgeschotelde beelden, verhalen en overtuigingen van buitenaf. Het krijgen van een kind staat in de media gelijk aan een reusachtige roze wolk en het geromantiseerde beeld is schadelijker dan het lijkt in het Nederland ervaart 10-20% van de vrouwen een bevalling namelijk als traumatisch. Een 5 % daarvan ontwikkelt zelf een bevallingstrauma dat wordt gekenmerkt als PTSS.
Een bevallingstrauma dat leidt tot PTSS is niet hetzelfde als haar bekendere zusje post partum depressie (PPD), de laatste is vaak het gevolg van hormonale veranderingen na de bevalling. PTSS daarentegen wordt veroorzaakt door een als traumatisch ervaren bevalling en triggert herbeleving, verhoogde alertheid en angstklachten. Uit onderzoek is gebleken dat de oorzaak vaak ter herleiden is naar slechte communicatie ( informed consent) en het uitblijven van geïnformeerde toestemming. Informed consent houdt in dat de zorgverlener eerst moet infomeren over het voorgestelde onderzoek of de behandeling waarna de patiënt om toestemming moet worden gevraagd, dit is wettelijk vastgelegd in de wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst ( WGBO) zorgverleners mogen dus alleen handelen met toestemming van de vrouw in kwestie. En de vrouw moet goed geïnformeerd zijn zodat ze weet waar ze toestemming voor geeft. Een zorgverlener heeft een adviserende rol en heeft alleen een bepalende rol als het gaat om een levensbedreigende situatie. Echter in de praktijk blijkt dat tijdens het bevalproces een vrouw niet volledig aanspreekbaar is om overleg te plegen en blijkt dat informatie voorziening in deze fase niet de beste timing is. Met deze kennis is het extra belangrijk om voortijdig aan het bevalproces jezelf te infomeren over de bevalling en mogelijke interventies. Zo voorkom je dat je niet geïnformeerd bent over mogelijk aanstaande ingrepen, complicaties en onverwachte situaties. Bij reële verwachtingen duidelijke informatie en vooraf aangegeven wensen voorkom je in iedere geval slechte communicatie en onduidelijke grenzen. Laat een aanstaand trauma zo klein mogelijk zijn.
